Aquarel

Heckers tuin in Düsseldorf

Aquarel op karton, 18 cm x 11 cm

„Heckers tuin“ was bij de inwoners van Düsseldorf een geliefde bestemming voor een dagtochtje in de jaren 30 van de 20ste eeuw. De tuin lag in het stadsdeel Hamm en was voor de schilder vanuit zijn ouderlijk huis per tram makkelijk bereikbaar.

Interieur van de Sint-Anna-kerk in Sluis

Aquarel, reproductie van origineel uit de tijd voor 1907, na 1930, 33 cm x 26,8 cm

Ook bij deze aquarel handelt het zich om de herhaling van een vroeger thema: een olieschilderij van het interieur van de Sint-Anna-kerk in Sluis, dat naar aanleiding van een kunsttentoonstelling in Dresden in 1912 aan de Telfair Foundation in Savannah, Verenigde Staten wordt verkocht. Kerkinterieurs zoals dit schilderij, zijn voor Engstfeld tijdens zijn verblijf in Nederland en België een belangrijk motief, dat ook zeer erg geliefd was bij zijn kopers.

Het origineel van dit schilderij werd geciteerd in de cataloog van het Telfair Museum of Art in 2005: “Hollis Koons McCullough (Ed.): Telfair Museum of Art Collection Highlights, Savannah, 2005, p. 309, onder de rubriek „Appendix B Selected Works Acquired by Recommendation or Gift of Gari Melchers: Albert Engstfeld German 1876-? Church Interior, St. Anne, Sluis, n.d., Oil on Canvas 24 5/8 x 22 3/8 in. (62,5 x 56,8 cm) Museum Purchase 1912.2“

Jaarmarkt in Brugge

Aquarel, houtskool, potlood, roodkrijt, tussen 1908 en 1914, 35 x 28 cm

Deze aquarel ontstond tijdens de bloeijaren van Engstfeld voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. De schilder portretteerde hier het reilen en zeilen tijdens de jaarmarkt op het plein voor het belfort van Brugge. Oorspronkelijk stonden hier vooral hallen die dienst deden als overdekte markten voor hoofdzakelijk wol- en lakenhandel.

Feestdag in Brugge

Aquarel, 22 x 13 cm, met monogram A.E. onderaan links

Dit kleine aquarel schilderij toont een stratenscène op een feestdag in België, hoogst waarschijnlijk in Brugge. Belgische en andere vlaggen decoreren de façades van de huizen en op straat wordt uitbundig gefeest. Dit tafereel wordt frontaal waargenomen door een toeschouwer – vermoedelijk de schilder zelf.

"Kerkmeesterkamer" (Sacristei)

Aquarel, reproductie van origineel uit 1908, na 1930, 27,8 cm x 21,6 cm

In Engstfelds oeuvre herhalen zich populaire motieven. Deze aquarel, die wellicht pas na 1930 is ontstaan, verbeeldt de kerkmeesterkamer (sacristei) van een Vlaamse kerk. Het origineel is een olieschilderij, dat in het notitieboekje van de kunstenaar voor het eerst in 1908 wordt vermeld.

Interieur met doorkijkje

Aquarel, 33,5 cm x 27 cm

„Interieur met doorkijkje“ telt, zoals gedocumenteerd in het notitieboekje van de kunstenaar, sinds 1907 tot één van de terugkomende motieven van Engstfeld. Niettemin worden zelden details prijsgegeven, die een onderscheiding tussen de schilderijen mogelijk zou kunnen maken. Tot nu toe konden zes verschillende versies in olie of als aquarel van dit thema achterhaald worden. Net zoals de kerkeninterieurs is ook dit motief door de Vlaamse schilderkunst uit de 17^de eeuw geïnspireerd.

Kolen

Aquarel, ongedateerd, gesigneerd onderaan rechts, 26 cm x 16 cm

Door de ogen van Engstfeld krijgen we een close-up van een landelijk motief uit de groentetuin. De afgebeelde kool lijkt wel een grote bloesemknop. Verder herkent men op deze aquarel, die vooral gedomineerd wordt door groentinten, een onoverkomelijke omheining. In de verte ziet men een hooibergen en een klein bos. (Verzameling Irene Schlupp+)

„Dode vogel – uit mijn tekeningenmap“

zo beschrijft Engstfeld deze rond 1932 ontstane kleurpotloodtekening, 12 cm x 17 cm. Deze kleine aquarel maakte Engstfeld toen hij zijn dochter over het verlies van haar kanarievogel wou helpen: toen ze terugkwam van school, vond ze de tekening. De vogel was intussen al begraven in de tuin.

Rivierlandschap in de winter

Aquarel, ongedateerd, gesigneerd onderaan rechts, 28 cm x 20 cm

Half verstopt achter lage, kale bomen ligt een dorpje; tussen de huizen met hun rode daken reikt een groepje bomen naar de zeer bewolkte hemel. Het bewust accentueren van het verticale in dit sneeuwwinterlandschap, probeert Engstfeld in evenwicht te brengen door het verloop van de ijsgrijze rivier, die de blik van de toeschouwer van de voorgrond naar de horizon laat glijden. Het motief ligt wellicht aan de Erft, een kleine zijrivier van de Rijn ten zuiden van het stadje Neuss. Hier zijn meerdere scènes van zowel voor als na zijn verblijven in Nederland en België ontstaan. (Verzameling Irene Schlupp+)

Koorknapen

Twee aquarelstudies, ca. 1930, 22 cm x 16 cm

Processies tellen tot de lievelingsmotieven van Engstfeld. De allereerste vermelding in 1907 in het notitieboekje van de kunstenaar is een processie. Deze studie toont misdienaars die onder het toeziend oog van de “Kirchenschweizer”, een opzichter voor orde en rust in de kerk, hun positie ingenomen hebben voor een processie. De betekenis “koorknapen” ontleent de evangelische kunstenaars van het hem bekende Franse begrip “enfants de choeur.”

Stamtafel in Münstermaifeld

Aquareltekening, 1935, 14 cm x 10 cm

Tijdens een verblijf in Münsermaifeld/Landkreis Mayen in 1935 is deze aquareltekening ontstaan. In het midden, met de rug naar de toeschouwer, zit Engstfelds gastgever in Münstermaifeld, de apotheker Hans Führer. Rechts ernaast met een stuk papier in de hand is de kunstenaar zelf te zien – het is het enige schilderij waar de schilder zelf te zien is.

Landschap aan de Saale

Aquarel, 1942, 18 cm x 13,5 cm

In 1942 genoot Engstfeld een zomerse vakantie in Elfershausen (Unterfranken). Tijdens deze periode ontstonden talrijke aquarellen met landschapsmotieven uit de regio langs de Fränkische Saale, o.a. in Bad Kissingen, Volkers en Elfershausen.

Vestibule van een burgerlijk huis in Hilden omstreeks 1934

Aquarel, 44 x 34 cm, gesigneerd onderaan links

De bezitter van dit nieuwe huis liet Engstfeld de vestibule schilderen.

Het huis en het schilderij zijn nog steeds (2019) in familiebezit.